Havayolu tıkanıklığı, solunum yolunun hava geçişini engelleyecek şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma 2 şekilde gerçekleşir:
1) Kısmi Tıkanma: Soluk borusunda yiyecek parçası veya bir cisim vardır ancak soluk borusunu tam olarak tıkamamıştır. Bu durumdaki kişi öksürür, nefes alabilir ve konuşabilir. Bu hastalara dokunulmaz, kişiler öksürmeye teşvik edilir.
2) Tam Tıkanma: Yiyecek veya bir cisim soluk borusunu tam olarak kapamıştır. Kişi nefes alamaz, acı çekerek ellerini boynuna götürür, konuşamaz ve rengi morarmıştır.
Bu durumda derhal kişiye müdahale edilir ve Heimlich Manevrası (Karına Bası Uygulama) uygulanır.
Bilinci açık ve soluk borusunda tam tıkanıklık olan yetişkin kişilerde Heimlich Manevrası nasıl uygulanır?
1) Öncelikle hastanın arkasına geçilir, sarılarak gövdesi kavranır.
2) Sağ el yumruk yapılarak mide üstü – göğüs kemiği alt ucu arasına gelecek şekilde konur.
3) Diğer el ile yumruk yapılan sağ el kavranır.
4) Kuvvetle arkaya ve yukarıya doğru bastırılır.
5) Bu bastırma hareketi, soluk borusundaki yabancı cisim çıkıncaya kadar 5-7 kez tekrarlanır.
6) Hastanın bilinci kapanırsa yere yatırılır, nabız ve solunumu kontrol edilir. 112’den tıbbi yardım istenerek temel yaşam desteği uygulanır.
1) Sandalyenin arkasına geçilir, sandalyenin sırt kısmı mide üstü – göğüs kemiği altı arasına gelecek şekilde yerleştirilir.
2) Baş aşağı olacak şekilde kişi kendisini ileri ittirerek soluk borusundaki yabancı cismi çıkarmaya çalışır.
Bilinci açık ve soluk borusunda tam tıkanıklık olan çocuklara nasıl müdahale edilir?
1) Çocuklarda tam tıkanıklık durumu mevcut ise öncelikle çocuğun boyu kadar eğilmek gerekir.
2) Çocuğun arkasına geçilir. Vücut arkadan kavranarak sol el, çocuğun göğüs altına konur.
3) 2 kürek kemiği ortasından sağ el ile yukarı doğru sert bir şekilde sürtülür. Bu işlem 5 kez uygulanır.
4) Hala cisim çıkmamışsa, yetişkenlerdeki gibi Heimlich Manevrası uygulanır. Bu işlem de 5 kez yapılır.